Ana Sayfa Yap | Sık Kullanılanlara Ekle  |  İletişim    

 ANA SAYFA              HAKKIMIZDA              HİZMETLERİMİZ              İSTANBUL YMM ODASI               TÜRMOB               İLETİŞİM

 
 
MENÜ
  ANA SAYFA
  HAKKIMIZDA
  HİZMETLERİMİZ
  DUYURULAR
  SİRKÜLER
  SEMİNERLERİMİZ
  GÜNCEL MEVZUAT
  SPK MEVZUATI
  KOSGEB MEVZUATI
  DIŞ TİCARET MEVZUATI
  TEŞVİK MEVZUATI
  İÇ KONTROL
  MUHASEBE STANDARTLARI
  TİCARET SİCİL GAZETESİ
  BASEL II
  EKONOMİ HABERLERİ
  PARTNERLERİMİZ
  İLETİŞİM FORMU
 
 
 
PRATİK BİLGİLER
» Amortisman Sınırı
»
Vergiden Müstesna Yemek Bedeli
»
Emlak Vergisi Oranları
»
Fatura Düzenleme Sınırı
»
Değer Artış Kazançları İstisna Tutarları
»
Kıdem Tazminatı Tavanı
» Usulsüzlük Cezalarına Ait Cetvel
»
Yıllık Ücretli İzinler


DETAYLI BİLGİ ALMAK İÇİN TIKLAYIN
 
 
 
MUHASEBE STANDARTLARI
» Ülke içinde kullanılan muhasebe standartlarını uluslararası standartlarla bütünleştirebilmek için 1995 yılından bu yana 43 uluslararası muhasebe standardı Türkiye’ye ....

DETAYLI BİLGİ ALMAK İÇİN TIKLAYIN
 
 
 
RESMİ GAZETE
 

 DUYURULAR

OKUL BAĞIŞI VEYA OKULLARA YAPILAN AYNİ VE NAKDİ BAĞIŞLARIN VERGİSEL DURUMU

 

OKUL BAĞIŞI VEYA OKULLARA YAPILAN AYNİ VE NAKDİ BAĞIŞLARIN VERGİSEL DURUMU
 
 
 
 
Hazırlayan:
 
Emsal ÖZCAN
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR
 
 
 
 
OKUL BAĞIŞI VEYA OKULLARA YAPILAN AYNİ VE NAKDİ BAĞIŞLARIN VERGİSEL DURUMU
 
Kurumlar Vergisi mükelleflerinin yapmış oldukları okul bağışları veya faaliyetine devam eden okullara yapılacak bağış ve yardımlarla ilgili mevzuata Gelir Vergisi Kanunun 5228 Sayılı Kanunla değişik 89. maddesi ile 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinin ç bendinde ve Gelir Vergisi Kanunun 21 nolu Sirküleri ile 1 nolu Kurumlar Vergisi Kanunu Genel Tebliğinde açıklamalara yer verilmiş olup, aşağıda kurumlar vergisi mükellefleri tarafından yapılan veya yapılacak olan nakdi ve ayni bağışların vergisel durumu hakkında açıklamalara yer verilecektir.
1) Yasal Düzenleme
Bilindiği üzere, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1 inci fıkrasının (ç) bendine göre;
  • Genel bütçeli idarelere,
  • Özel bütçeli idarelere,
  • İl özel idarelerine,
  • Belediyelere ve
  • Köylere
bağışlananokul inşasıdolayısıyla yapılan harcamalar ve/veyaokul inşaası için yukarıda sayılan kuruluşlara yapılan her türlü bağış ve yardımlar ile mevcut okulların faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan her türlü nakdî ve aynî bağış ve yardımların TAMAMIkurumlar vergisi matrahının tespitinde;kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, kurum kazancından indirilir.
2) Bağış ve Yardım Açısından Okul Nedir?
Yukarıda yer alan düzenlemedeki "okul" ifadesinden, doğrudan eğitim-öğretim hizmetlerinin verildiği temel birimlerin anlaşılması gerekmekte olup, rehberlik ve araştırma merkezi, mesleki eğitim merkezi, iş eğitim merkezi, mesleki ve teknik eğitim merkezi ve akşam sanat okullarınıanlamak gerekir (1 Seri No'lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği)
3) Kapsama dahil olan bağış ve yardımlar
Kapsama dahil olan bağış ve yardımların;
  • Bağışlanan okul, sağlık tesisi ve 100 yatak kapasitesinden az olmamak üzere (kalkınmada öncelikli yörelerde 50 yatak) öğrenci yurdu, çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi ve bakım ve rehabilitasyon merkezlerinin inşası için yapılan harcama,
  • Bu tesislerin inşası için yapılan bağış ve yardım,
  • Mevcut okul, sağlık tesisi ve öğrenci yurtlarının faaliyetlerine devam etmelerini sağlamak amacıyla yapılan bağış ve yardım,
niteliğinde olması gerekmektedir.
Düzenlemedeki “okul” ifadesinden, doğrudan eğitim-öğretim hizmetlerinin verildiği temel birimlerin anlaşılması gerekmekte olup rehberlik ve araştırma merkezi, mesleki eğitim merkezi, iş eğitim merkezi, mesleki ve teknik eğitim merkezi ve akşam sanat okulları da bu kapsamda değerlendirilecektir.
Düzenlemedeki “sağlık tesisi” ifadesinden ise Sağlık Bakanlığınca sağlık tesisi kapsamında değerlendirilen kurum ve kuruluşların anlaşılması gerekmektedir. (1 Seri No'lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği)
4. Kapsam Dışında Kalan Bağış ve Yardımlar
Bir önceki bölümde açıklanan düzenleme sadece doğrudan kamu müesseselerine yapılacak bağış ve yardımlar açısından geçerlidir. Okul, sağlık tesisi veya öğrenci yurduna ilişkin olarak yapılmış olsa dahi, kamu idare ve müesseseleri dışında kalan kurum veya kuruluşlara yapılacak bağış ve yardımların vergi matrahının tespitinde indirim konusu yapılıp yapılamayacağı veya hangi limitler içinde yapılabileceği genel hükümler çerçevesinde değerlendirilecektir.
Yukarıdaki kurumlar dışında ki okullara yapılacak bağış ve yardımlar o yıla ait kurumlar vergisi matrahının % 5 ini aşarsa indirim konusu yapılmayacaktır.
5. Bağış ve Yardımın İndirim Konusu Yapılacağı Dönem
Okul, sağlık tesisi ve öğrenci yurdu inşaası dolayısıyla yapılan harcamalar, harcamanın yapıldığı yıla ilişkin gelir vergisi matrahının tespitinde dikkate alınacaktır. Söz konusu tesislerin inşaası veya faaliyetlerini devam ettirebilmelerine yönelik olarak yapılan bağış ve yardımların da bağışın yapıldığı yıla ilişkin olarak beyan edilecek gelirden indirilebilecektir.
Yukarıda sayılan kamu kurum ve kuruluşları ile imzalanan protokol gereğince kamu arazisi üzerine okul yaptırılması halinde, söz konusu okul inşaasına ilişkin olarak yapılan harcamalar, harcamanın yapıldığı hesap dönemine ilişkin kurum kazancın tespitinde indirim konusu yapılabilecektir (1 Seri No'lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği) Genel düzenleyici işlemin mantığı dikkate alındığında; ilgili kamu kurumuyla bağış yapılacağına ilişkin imzalanmış bir protokol bulunması ve okulun kamu arazisi üzerinde yapılması halinde, inşaatın bitiminde yapılacak kesin bir bağış söz konusudur. Dolayısıyla, inşaatın bitimi beklenmeksizin, yapılan harcama yapıldığı hesap döneminde indirim olarak dikkate alınabilir.
Ancak, eğer inşa edilecek okul bağışı yapacak kurumun aktifine kayıtlı arazi veya arsa üzerine yapılıyorsa, o zaman yapılan harcamaların kurumun hesaplarında ayrı bir hesapta takip edilmesi ve fiilen bağışlandığı hesap döneminin kurum kazancının tespitinde indirim olarak dikkate alınması gerekir.
6) Bağış ve Yardımın Ayni Olması
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunun 10 uncu maddesinin 2 nci fıkrasına göre, bağış ve yardımın nakden yapılmaması halinde, bağışlanan veya yardımın konusunu oluşturan mal veya hakkın maliyet bedeli veya kayıtlı değeri, bu değer mevcut değilse 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 72 ve 267 nci maddelerine göre takdir komisyonlarınca tespit edilecek emsal değeri indirime esas alınır.
7) Zarar Beyanında Bağış ve Yardımların Durumu
Kurumlar vergisi mükellefleri yapacakları bağış ve yardımları yıllık kurumlar vergisi beyannamesi ile bildirecekleri kurum kazancından indirim konusu yapabilmektedirler. Dolayısıyla, zarar beyan eden kurumlar vergisi mükelleflerinin yukarıda sözü edilen bağış ve yardımları indirim konusu yapmaları mümkün bulunmamaktadır.(5520 sayılı KVK'nun 6 ncı maddesinin 2 nci fıkrası ile 21 no'lu Gelir Vergisi Sirküleri). Bu düzenlemenin temelindeki mantık şudur: Bağış ve yardım özü itibariyle gelirin veya kazancın harcanmasıdır. Bu nedenle, kazanç bulunmaması halinde bağış ve yardımın indirimi söz konusu olamaz.
Öte yandan, gerek zarar beyanı gerekse kurum kazancının yetersiz olması nedeniyle indirilemeyen bağış ve yardımların daha sonraki hesap dönemlerinde indirim konusu yapılması veya zarar olarak sonraki hesap dönemlerine devredilmesi ise mümkün değildir(5520 sayılı KVK'nun 6 ncı maddesinin 2 fıkrası ve 193 sayılı GVK'nun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının 1 numaralı bendi ve 10/03/2004 tarih ve 21 No'lu Gelir Vergisi Sirküleri başlık 8). Zira, yapılan bağış ve yardım kurum kazancının elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile doğrudan ilişkili bir gider veya maliyet unsuru değildir.
 
8) Bağış ve Yardımların Özel Kanunlar Gereğince İndirimi
Eğitim alanında yapılan bağış ve yardımların vergi matrahından indirim konusu yapılabileceği yönünde Kurumlar Vergisi Kanunun yanı sıra özel kanunlarda da hükümler bulunmaktadır.  Örneğin 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanununun 76 ncı maddesine göre; kurumlar vergisi mükellefleri tarafından makbuz karşılığında yapılacak para bağışları, kurumlar vergisi beyannamesiyle bildirilecek kurum kazancından indirilebilmektedir. Ancak, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ç) bendinde yer alan hüküm daha geniş kapsamlı olduğundan ve anılan Kanun daha sonra yürürlüğe girdiğinden 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanununun teknik olarak uygulanma imkânı bulunmadığı gibi, mükellef kurumlar lehine de değildir.
Ancak;5904 sayılı Kanunla 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanununun 56 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin ikinci cümlesinde yer alan "nakdî" ibaresi madde metninden çıkarılmıştır. Dolayısıyla, 5904 sayılı Kanunla yapılan bu değişiklikle birlikte, 03/07/2009) itibaren üniversiteler ve yüksek teknoloji enstitülerine yapılan aynî veya nakdî bağış ve yardımların tamamı, beyanname üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilecektir.Yüksek Öğretim Kanununda yer alan hüküm özel bir düzenleme olduğundan, anılan hüküm caridir(1 Seri No'lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği)
9- Bağış ve Yardımların Belgelendirilmesi
Gelir vergisi mükelleflerince yapılan bağış ve yardımların ilgili kurumlardan alınacak belgelerle tevsik edilmesi yeterlidir.
Dolayısıyla, bu kurum ve kuruluşlardan alınacak belgeler 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 inci maddesindeki yetkiye istinaden indirim için geçerli belge olarak kabul edilecektir.(21 nolu Gelir Vergisi Sirküleri)
Ayni veya nakdi olarak yapılan bağış ve yardımların kurumlar vergisi mükelleflerince indirim olarak dikkate alınabilmesi için makbuz karşılığı yapılmış olması gerekli ve yeterlidir.
Ayni bağış ve yardımın, işletmenin aktifinden veya stokundan çekilerek bağışlanmış olması durumunda, mükelleflerin işletmeden çekip bağışladıkları değerler için fatura düzenlemesi; düzenlenen faturanın arka yüzüne faturada belirtilen değerlerin ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından bağış veya yardım olarak alındığına ilişkin şerh konularak yetkili kimseler tarafından imzalanmış olması yeterlidir.
Ayni değerlerin, kurumlar vergisi mükelleflerince dışarıdan temin edilerek kamu kurum ve kuruluşuna bağışlanması durumunda ise bu kurum ve kuruluş tarafından teslim alınacak değerler için teslime ilişkin bir belge düzenlenmiş olması yeterli olup, düzenlenen belgede bağışlanan kıymetin değerinin, cinsinin ve miktarının tereddüde mahal bırakmayacak şekilde belirtilmiş olması gerekmektedir. Ayrıca, bağışlanan değerlere ilişkin düzenlenmiş olan faturaların arka yüzünde yukarıda belirtilen açıklamalar dahilinde ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının yetkililerinin imzası bulunacaktır.
Nakdi bağışların indirilebilmesi, bağışı kabul eden kamu kurum ve kuruluşlarınca verilecek makbuzla veya bu amaçla bankalarda açtırılan hesaplara yatırıldığına ilişkin banka dekontlarıyla belgelendirilmesi şartıyla mümkündür (1 Seri No'lu Kurumlar Vergisi Tebliği)
10) Bağış ve Yardımlar Açısından Geçici Vergi Dönemlerinde Yapılacak İşlem
Bilindiği üzere, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunun 32 nci maddesinin (2) numaralı fıkrasına göre; kurumlar vergisi mükellefleri cari vergilendirme döneminin kurumlar vergisine mahsup edilmek üzere, Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 120 nci maddesinde belirtilen esaslara göre kurumlar vergisi oranında geçici vergi öderler. Dolayısıyla, kurumlar vergisi mükellefleri, indirim ve istisnalar ile 213 sayılı Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait hükümlerini de dikkate almak suretiyle indirim sayılan bu türden bağış ve yardımları üçer aylık geçici vergi matrahlarının tespitinde dikkate alabileceklerdir (217 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği)
11) Bağış ve Yardımlar Dolayısıyla Yüklenilen KDV'nin Durumu
Bilindiği üzere, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 17 nci maddesine göre; genel ve özel bütçeli daireler, il özel idareleri, belediyeler ve köylere bedelsiz olarak yapılan her türlü mal teslimi ve hizmet ifaları vergiden müstesnadır. Dolayısıyla,
  • İnşaa edilen okulun bağışlanması,
  • İnşaa edilmekte olan okulların inşaası için yapılan bağış ve yardım,
  • Mevcut okulun faaliyetine devam etmesini sağlamak amacıyla yapılan bağış ve yardım
katma değer vergisinden müstesnadır. Ancak, bu istisna kısmi istisna olduğundan, bu harcamalar veya işlemlerle ilgili yüklenilen ve ilgili fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisi, mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanacak katma değer vergisinden indirilemeyecektir(3065 sayılı KDVK'nun 32 nci maddesi).
Kurumlar vergisi mükelleflerin bağış amacıyla yaptığı inşaatın hesaplarını ayrı tutması zorunludur. Dolayısıyla bu inşaatla ilgili olarak yüklenilen KDV, mükellef kurumun ticari faaliyeti ile ilgili olmadığından, indirim konusu yapılamayacak, ancak maliyet unsuru olarak dikkate alınabilecektir (26 Seri No'lu KDV GT "2. Bağış Amacıyla Yapılan İnşaatlarda Durum" ).
Öte yandan, kamu kurumları tarafından inşaa edilmekte olan okulların inşaası için yapılan veya mevcut okulun faaliyetine devam etmesini sağlamak amacıyla yapılan bağış ve yardımlar dolayısıyla yüklenilen KDV açısından yukarıdaki şekilde işlem yapılması ve eğer bağışlanan ayın dolayısıyla yüklenilen vergi daha önce indirim konusu yapılmış ise düzeltilerek bağış tutarına eklenmesi gerekir (3065 sayılı KDV Kanunun 17, 32, 35 ve 58 inci maddeleri ile 26 Seri No'lu KDV GT ve 23/06/2010 tarih ve 57 Sıra No'lu KDV Sirküleri).
Ancak, 3065 sayılı KDV Kanunun geçici 23 üncü maddesine göre; Milli Eğitim Bakanlığına bilgisayar ve donanımlarının bedelsiz teslimleri ile bunlara ilişkin yazılım teslimi ve hizmetleri, bu mal ve hizmetlerin bağışı yapacak olanlara teslim ve ifası 31/12/2010 tarihine kadar katma değer vergisinden müstesnadır. Bununla birlikte, bu kapsamda yapılan teslim ve hizmet ifaları için yüklenilen vergiler, vergiye tâbi işlemler nedeniyle hesaplanan vergiden indirilir, ancak, indirimle giderilemeyen katma değer vergisi iade edilmez (57 Sıra No'lu KDV Sirküleri).
12) Damga Vergisi ve Harç İstisnası
488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli vergiden müstesna kağıtları düzenleyen (2) sayılı listenin IV-Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar başlıklı bölümünün 11 numaralı sırasına göre okullara verilen ianelere (parasal yardım) ait makbuzlar damga vergisinden müstesnadır.
492 sayılı Harçlar Kanunun 57 nci maddesine göre; tapu ve kadastro işlemlerinden anılan kanuna bağlı (4) sayılı tarifede yazılı olanları, tapu ve kadastro harçlarına tabidir. Aynı Kanunun 58 inci maddesine göre ise, tapu ve kadastro harçlarını kanuna ekli tarifede belirtilen kişiler; tarifede belirtilmeyen işlemlerde, taraflar aksini kararlaştırmamış ise, anılan maddede yazılı kişiler ödemekle mükelleftir. 492 sayılı Harçlar Kanunun 57 nci maddesi, Kanuna ekli (4) sayılı tarife ve aynı Kanunun 58 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi birlikte değerlendirildiğinde, hukuken bağışlanan gayrimenkullerin tapu harcını lehine işlem yapılan genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köyler tarafından ödenmesi gerekir. Ancak, yine 492 sayılı Harçlar Kanunun 59 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre; genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köylerin iktisap edecekleri taşınmazların (gayrimenkullerin) tescili, şerhi gerektiren işlemleri ve bunların terkinleri harçtan müstesnadır.
Dolayısıyla, okul inşaa edilerek yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlara bağışlanması halinde, bağışı yapan kurumlar vergisi mükellefleri ile bağışı alan kurum ve kuruluşlar tapu harcı ödememektedir.
13) Veraset ve İntikal Vergisi İstisnası
7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin birinci fıkrasına göre; Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetinde bulunan şahıslara ait mallar ile Türkiye'de bulunan malların veraset tarikiyle veya herhangi bir suretle olursa olsun ivazsız bir tarzda bir şahıstan diğer şahsa intikali Veraset ve İntikal Vergisine tabidir. Aynı Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre ise, "şahıs" tabiri; hilafına sarahat olmadıkça hakiki ve hükmü şahısları; (b) bendine göre; "mal" tabiri; mülkiyete mevzu olabilen menkul ve gayrimenkul şeylerle mameleke girebilen sair bütün hakları ve alacakları ve (d) göre ise; "ivazsız intikal" tabiri; hibe yoluyla veya herhangi bir tarzda olan ivazsız iktisapları ifade eder. Veraset ve intikal vergisinin mükellefi ise, veraset tarikiyle veya ivazsız bir tarzda mal iktisap eden şahıstır. Dolayısıyla, ivazsız şekilde kamu idarelerine mal intikali için veraset ve intikal vergisi tahakkuk etmesi halinde, mükellef ilgili kamu idaresidir. Ancak, 7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre;  amme idareleri veraset ve intikal vergisinden muaftır. Sonuç olarak, yukarıda yazılı kamu idarelerine yapılan bağış ve yardımlar (ivazsız intikaller) dolayısıyla veraset ve intikal vergisi ödenmesi söz konusu değildir.
 
Emsal ÖZCAN
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR


                                       

 

EMSAL Yeminli Mali Müşavirlik ve Bağımsız Denetim Ltd. Şti.
Adres:     Mahmutbey Merkez Mah. Taşocağı Cad. No:3 Ağaoğlu MyOffice 212 Kat:10 D:173 Bağcılar / İSTANBUL
Tel:           0212 - 571 10 10
Faks:        0212 - 466 10 19

E-Posta: info@emsalymm.com.tr

 



Her hakkı saklıdır. 2011 www.emsalymm.com.tr

Web Tasarım: 
www.MuhasebeTR.com